KUMALAYANG
Randeg,
kuring ngarandeg sakeudeung. Ngadon ngajanteng bari luak lieuk ka sisi ka
gigir. Hate wuwuh beuki bingung na di mana ieu teh. Ka mana suku mawa
ngalengkah? Geuning kuring bet aya di tempat nu hara-haraeun. Ngasruk di jero
leuweung luwang liwung, kukurusuk dinu bala, tatarabas ka tempat nu
hara-haraeun.
Ret
kuring ngareret ka beulah kenca. Akar caringin pajurawet, tangkalna jangkung
ngajungkiring geus janggotan, daunna ngarumpuyuk moekan sabudeureunna. Teu pati
jauh di gigireunnana, harendong ngajajar gugumplukan. Kembang paselang jeung buahna
rampak balungur ting pecenghul tina sela-sela daunna.
Suku
terus ngalengkah ngaliwatan areuy rarambatan. Leungeun nyuay-nyuaykeun
dangdaunan nu ngahalangan. Kalakay garing nu mayak dina liliwatan tingkeresek
katincak suku nu beuki gancang dilengkahkeun. Awak karasa hararampang duka
pedah ku naon. Sakapeung titatarajong kana batu nu buni ku kalakay tapi kebat
we da hayang geuwat kaluar ti ieu leuweung. Teu pati dirasa suku nu nyaksak
garateul, kawasna mah ngagasrik daun sareni.
Jigana
teu kungsi sapanyeupahan jambe, kuring anjog ka hiji mumunggang. Tetempoan
plung plong ka ditu ka dieu. Lempeng di hareupeun kuring mayakpak sampalan nu
pinuh ku kekembangan nu meujeuhna
mangkak. Ting arudat sagumpluk-sagumpluk. Aya nu bungur, koneng, kayas jeung
beureum. Estuning ku matak was. Seblak
hate kuring pak seblak nempo kaendahan nu rarasaan mah ngan ukur kaalaman dina
impian.
Kuring
tanggah ka luhur. Nempo mega barodas nu mayungan langit. Liuh geuning langit
teh teu moreret ku srangenge. Jigana nyamuni di satukangeun lalangse mega.
Kuring neleg ciduh nu karasa mani tuhureun. Leumpang nyorang leuweung nu tadi
teu burung matak hanaang. Luak lieuk kuring neangan susuganan aya cinyusu nu
bisa ngabaseuhan tikoro sangkan aya tanaga pikeun neruskeun lalampahan.
Breh
di kajauhan katembong aya kalangkang cai nu ngagurilap. Teu talangke kuring
muru ka eta tempat bari rusuh. Napas ngahegak, kesang ngagarajag maseuhan baju
bubuhan geuning ari disorang mah rada jauh oge. Teu siga katempo ti kaanggangan
nu bangun deukeut. Tapi da ari dikeureuyeuh mah teu burung nepi, sanajan
sakapeung mah leumpang nikreuh bakating ku cape.
Nu
katempo ti kaanggangan teh sihoreng hiji talaga anu kacida asrina. Caina herang
ngagenyas, dipasieup ku batu lalempar di sisi talaga. Rupa-rupa lauk
patingsoloyong di tengah talaga. Tarate mangkak nembongkeun kembangna nu kayas
jeung bodas estu matak narik kana ati. Cindekna kaayaan eta talaga teh wuwuh
matak pikabetaheun.
Teu
werat ku hanaang, kuring diuk andiprek di sisi talaga. Cai talaga nu herang tur
tiis disiuk ku dua leungeun. Regot kuring nginum.
“Anaking,
make batok geura nyiukna……”
Gebeg
kuring ngagebeg sataker kebek. Aya sora di satukangeun. Sorana agem tapi teu
matak pikasieuneun. Na saha atuh nu aya di tempat ieu?
Lalaunan
sirah ngalieuk ka palebah datangna sora. Breh, teu pati anggang di tukangeun
kuring aya aki-aki nu nyerangkeun. Buukna bodas, janggotna panjang. Sarua
warnana bodas deuih. Make pakean sing sarwa bodas disalendangkeun kana
taktakna. Rarayna siga cahayaan.
“Aaaaki…sssahaa….,”
kitu nu engab tina biwir. Can pati kumpul pangacian bakat ku kaget. Asa reuwas
kareureuhnakeun.
“Yap,
kadieu anaking… urang di saung aki geura ngareureuhna ngarah rineh.” Pokna bari
ngagupayan.
Kuring
kakara rut ret ka ditu kadieu. Tadi mah teu pati malire kana kaayaan di dinya
da bakat ku hanaang. Sihoreng aya saung leutik camperenik nu dijieun tina kai
nu perenahna rada kaiuhan ku tatangkalan. Suku hideng ngalengkah nuturkeun si
aki nu geus leumpang tiheula muru ka saungna.
Gek
si aki diuk dina samak saheulay, kuring ge milu diuk rada di juru. Si aki
nyician cai tina kendi nu geus nyampak di dinya kana batok nu herang mani
lusnir. Song, batok diasongkeun ka kuring. Ragamang kuring narima batok. Najan
rada asa-asa, cai tuluy regot diinum da tadi mah teu kebat nginum teh
kagareuwahkeun ku sora si aki.
Selesep
tiisna cai ngubaran tikoro nu tuhureun. Awak karasa ngadak-ngadak jagjag teu
sakara-kara. Kareuwas geus sirna, kaganti ku rasa tumarima kana kahadean si
aki.
“Aki
teh saha atuh? Ku naon bet aya di dieu?”, kuring ngedalkeun kaheran nu minuhan
dada.
Gelenyu
si aki imut.
“Teu
kudu nyaho aki saha. Ngan anaking….., regepkeun yeuh aki rek mere piwuruk.”
Kuring
menerkeun sila, tuluy neuteup si aki ngadagoan caritaan satuluyna.
“Anaking,
urang hirup di dunya teh ukur darma wawayangan. Kudu inget asal ti mana balik
ka mana. Ulah sok kabawa ku sakaba-kaba. Kudu inget ka purwadaksina. Tong poho
nunuhun ka Nu Kawasa nu ngayuga urang beurang jeung peuting. Urang mah sagala
tuna, taya kaboga taya kabisa. Mungguhing renghapna napas urang ge estuning ku
welas asihna Pangeran…”
Si
aki ngarandeg sakedapan. Aya rasa nu nyaliara na jero dada kuring rumasa hirup
teh loba dosa, loba ngagugulung napsu.
“Kahayang
manusa mah moal aya tungtungna. Boga hiji hayang dua, boga dua hayang tilu…
tuluy saterusna tepi keun ka datang mangsa titis tulis ti ajali balik ka bali
geusan ngajadi. Geus kitu mah rasa hanjakal, niat rek tobat geus moal aya
hartina. “ ceuk si aki bari ngusapan janggotna.
Kuring
wuwuh tungkul ngayonan rasa nu ngagalura. Ngaregepkeun papatah si aki pinuh ku
karumasaan.
‘Ayeuna
mah, anaking…, jung geura balik ka tempat asal. Bebener laku lampah nu salah,
sing heman ka sasama. Tulung tinulungan jeung pada batur da moal aya manusa nu
bisa hirup nyorangan. Tapi kudu cekel masing pageuh papagon agama. Kade ulah
wani-wani ngarumpak lamun hirup hayang salamet dunya aherat. “, ngagalindeng
sora si aki estu nyerep kana lelembutan. Awor dina rupa-rupa rasa.
Kuniang
si aki nangtung. Nyokot bungkusan ti jero pangkengna. Tuluy nyampeurkeun deui
ka kuring.
“Yeuh,
aki mere baju nu gede hasiatna. Ku kersaning nu Kawasa, baju ieu bakal mawa
hidep balik ka tempat asal. Ngaranna baju Bondet. Rap geura pake ku hidep. Ngan
poma hidep ulah rek ngalieuk ka tukang… ”
Si
aki ngabeberkeun baju. Kuring cengkat, jung nangtung. Rap, baju Bondet
tatambalan pamere si aki dipake ku kuring.
Hiuk…
aya angin ngagelebug tarik naker barang kuring rengse make baju. Kalayang awak
kabawa angin puyuh lilimbungan mumbul mingkin luhur. Katembong si aki gugupay
bari imut anteb. Beuki lila beuki jauh, tungtungna les wae sama sakali teu
katempo ku kuring.
Kuring
ngajaul ka awang awang. Awak karasa hampang. Di sakuriling kuring mega bodas
mayakpak lir kapas. Leungeun tipepereket ngeumbing kana baju Bondet pamere si
aki. Dadak dumadak kuring hayang nempo deui ka si aki nju tadi. Lieuk, kuring
ngalieuk ka tukang…..
Ana
gubrag teh kuring murag ti jomantara. Awak karasa remuk ninggang kana taneuh.
Gustiiii, abdi tulungan…
Bray
panon beunta. Rut ret ka sakuriling… na geuning kuring aya di di imah. Diriung
riung ku ema jeung ku abah. Malah adi kuring oge araya kabeh. Ua, mamang bibi…
Har naha mani lobaan kieu?...Kunaon ngaringhak deuih?...
“Abah…,
tuh si aa gugah…”, sora adi kuring nu bungsu tarik naker.
Sarerea
ngalieuk ka kuring. Gabrug, ema ngagabruk awak kuring. “Alhamdulillah…” cenah
bari ngabangingik.
Kuring
hareugeueun. Can pati ngarti naon nu tumiba ka diri kuring….
)*Panineungan,Mei
2012.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar